Spis treści
Złoto było cenne dla człowieka już w czasach głębokiej starożytności w różnych miejscach niezależnych od siebie i stan ten nieprzerwanie utrzymuje się aż do dziś. Pierwszym powodem dla którego tak się dzieje jest to, że będąc metalem o tak specyficznej barwie jest po prostu piękne.
▪ Wprowadzenie
Trafia do ludzkiego poczucia estetyki, które jak się okazuje jest dość uniwersalne. Jest więc ono w pierwszej kolejności surowcem zdobniczym. Później okazało się również, że jest bardzo przydatne w przemyśle, elektronice oraz medycynie co również ma niebagatelny wpływ na jego wartość. Budowana przez milenia renoma, która skutecznie kształtuje ludzką mentalność w tym zakresie sprawia, że wartość tego materiału tkwi bardzo głęboko, a to sprawia, że ma ono również potencjał inwestycyjny i finansowy, w końcu nie bez powodu używa się go do tezauryzacji, spekulacji, czy jako środka płatniczego. Istnieje cały światowy rynek tego kruszcu jako aktywa inwestycyjnego i o nim w tym odcinku porozmawiamy. Na końcu odcinka powiemy też o tym jak inwestować w złoto niebezpośrednio przy pomocy sponsora – Freedom24.
▪ Próba złota i jego cecha
Zacząć należy od tego, że mając przed oczami obiekt ze złota niekoniecznie patrzymy na coś co składa się tylko z tego pierwiastka. Złoto jest dość miękkim surowcem jak na metal, a jednocześnie relatywnie drogim w porównaniu z innymi metalami, co tworzy pewne problemy natury praktycznej w stosunku do tego jakie mamy wobec niego oczekiwania. Dlatego należy zapoznać się z pojęciem próby złota. Próba złota to kategoria, która mówiąc kolokwialnie informuje nas o tym ile jest złota w złocie. Złote wyroby przeważnie są stopem złota z innymi metalami i proporcje mogą być różne w zależności od potrzeb i funkcji jaką ma pełnić dany wyrób i wyraża się to na konkretnej uniwersalnej skali. Jest to skala promilowa od zera do tysiąc gdzie im mniejsza liczba, tym mniejsza proporcja złota występuje w danym wyrobie, a im większa liczba, tym złoto stanowi większą część złotego wyrobu. Jeśli próba złota wynosi 500 to znaczy, że dany stop w połowie składa się ze złota, jeśli stop ma próbę 250, to znaczy, że składa się on ze złota w jednej czwartej itd. Warto zaznaczyć, że za maksymalną próbę złota uważa się 999, ponieważ przyjmuje się, że zawsze są choć minimalne zanieczyszczenia innymi metalami, których nie da się usunąć.
Tu trzeba wspomnieć, że jest również inna skala, o której mało kto wie, a która również ma znaczenie tj. skala karatów. Pojęcie karatu ma inne znaczenie w złocie niż przy kamieniach szlachetnych, gdzie w przypadku tych drugich dotyczy on masy, zaś przy złocie jest to to samo co próba złota, lecz w skali od 1 do 24. Złoto 24 karatowe odpowiada próbie 999 i możemy je nazywać czystym złotem, zaś złoto 12 karatowe, to po prostu próba złota 500 itd.
Wyroby z metali szlachetnych mają swoje oficjalne symbole występujące w różnych wariantach w zależności od ich próby, jest to tak zwana cecha. Cechą złota w Polsce jest wizerunek mężczyzny w hełmie husarskim, który wygląda tak:
▪ Buliony i sztabki
Oprócz wyborów stricte jubilerskich, wyroby złotnicze, które mają służyć gromadzeniu majątku w złocie, tezauryzacji i inwestycji, to sztabki oraz monety bulionowe. Monety bulionowe, zwane też lokacyjnymi, to takie monety, które przeważnie nie są ani oficjalnym środkiem płatniczym, ani nie są numizmatami. Są to monety wybijane specjalnie w wyżej wymienionych celach i nie mają ograniczonego nakładu. Nie mniej jednak może się zdarzyć tak, że jakaś moneta będzie miała jednocześnie wartość bulionową jak i numizmatyczną. Monety bulionowe zazwyczaj ważą jedną uncję trojańską, stąd nazywa się je jednouncjówkami. Uncja trojańska waży 31,1 grama. Jeśli moneta jednouncjowa nie ma najwyższej próby złota, to nie znaczy, że w jej masie jest mniejsza ilość złota. Podanie wagi monety bulionowej oznacza, że tyle waży zawarte w niej złoto, a jeśli domieszki innych metali są znaczne to po prostu moneta jako całość waży więcej.
▪ Do najsłynniejszych monet bulionowych na świecie należą:
▪ POŁUDNIOWO AFRYKAŃSKI KRUGERRAND
Najbardziej rozpoznawalna moneta bulionowa świata. Cena tej monety zależna jest od aktualnego kursu złota. Południowoafrykańska mennica oferuje ją już od 50 lat. Kupowanie jej na cele lokacyjne to dziś klasyka alternatywnych inwestycji dostępnych poza systemem bankowym. Najpopularniejsze Krugerrandy to te o wadze jednej uncji.
▪ KANADYJSKI LIŚĆ KLONOWY
To ekskluzywna moneta produkowana przez Kanadyjską Mennicę Królewską ze złota z miejscowych kopalń. Moneta wydana została jako konkurencja dla południowoafrykańskiego Krugerranda i zyskała sobie wielką przychylność inwestorów. Wyprodukowana jest ze złota najwyższej próby, a jej nominał wynosi 50 dolarów kanadyjskich. Liść Klonowy został wprowadzony do obiegu w 1979 roku i jest najdłużej pozostającą w stałej produkcji szczerozłotą monetą bulionową.
▪ AMERYKAŃSKI ORZEŁ
Złota moneta amerykańska – nawiązuje do złotych 20-dolarówek Double Eagle, które były produkowane w USA do 1933 roku. Produkcja monety rozpoczęła się w 1986 r. po embargu nałożonym na import Krugerrandów do USA i Europy. Wykonana z 22-karatowego złota, z domieszką miedzi i srebra, jest obecnie najlepiej sprzedającą się monetą w Stanach Zjednoczonych.
▪ AMERYKAŃSKI BIZON
Złota moneta amerykańska – pierwsza moneta, pochodząca z amerykańskiej mennicy United States Mint, która została wybita z 24-karatowego złota. Ten inwestycyjny wyrób został zatwierdzony przez Kongres USA. Amerykański Bizon to walor bity w wadze jednej uncji o nielimitowanym nakładzie.
▪ AUSTRALIJSKI KANGUR
To jedna z najbardziej rozpoznawalnych monet bulionowych świata o wyjątkowym wizerunku, charakteryzująca się dużą rozpoznawalnością rynkową. Co roku zmienia swój rewers co niewątpliwie dodaje jej wartości kolekcjonerskiej jednocześnie będąc idealną inwestycją. Moneta ma nominał 100 dolarów australijskich i wykonana jest ze złota o próbie 999,9. Reprezentuje grono monet o najwyższym współczynniku zawartości kruszcu.
▪ WIEDEŃSCY FILHARMONICY
Pierwsza moneta bulionowa wyemitowana w walucie Euro przez Centralny Bank Austrii. Moneta bita jest przez Mennicę Austriacką z czystego 24 karatowego złota i pożądana jest przez inwestorów z Europy, Ameryki Północnej, jak również Japonii. Moneta Wiedeńscy Filharmonicy bita jest od 1989 r. Wzór monety został stworzony za pomocą grafiki komputerowej, a następnie przeniesiony na złoto. Według Światowej Rady Złota, w 1992, 1995 i 1996 roku Filharmonik był najlepiej sprzedającą się monetą bulionową na świecie.
Podobnym sposobem do inwestowania w złoto jest inwestowanie w sztabki. Różnica to de facto tylko kształt wyrobu ze złota. Próg wejścia jest tutaj stosunkowo niski, można zacząć już od niewielkich sztabek, które w Polsce można dostać za 200 złotych, są one przeważnie obudowane w plastikową kartę przypominającą kartę płatniczą.
▪ Ryzyko polityczne
Od strony ryzyka warto wspomnieć, że złoto od pewnych znaczących ilości często jest majątkiem obowiązkowo ewidencjonowanym w Rejestrach Państwowych, choć przeważnie nie dotyczy to złota w wyrobach jubilerskich i artystycznych. Można zadać sobie pytanie po co te ewidencje? Warto wspomnieć, iż złoto w swojej historii bywało masowo kradzione przez tyrańskie rządy. W Stanach Zjednoczonych istniało słynne Rozporządzenie Wykonawcze nr 6102 (wydane za czasów Prezydenta Franklina D. Roosevelta) – zakazujące obywatelom USA gromadzenia złotych sztabek, monet i złotego bulionu. Poza zakazem gromadzenia złota, rozporządzenie narzucało na obywateli USA obowiązek oddania Państwu do 1 maja 1933 r., całego posiadanego złota. Złamanie tego rozporządzenia było zagrożone karą w wysokości ówczesnych 10 tys. USD łącznie lub zamiennie z karą 10 lat więzienia. Przywoływane Rozporządzenie 6102 nie obejmowało między innymi złota w wyrobach artystycznych oraz w wyrobach jubilerskich. Podobną nacjonalizację przeprowadzili Bierut i Cyrankiewicz w Polsce, w roku 1955.
▪ Czynniki wpływające na potencjał inwestycyjny złota
Z inwestycyjnego punktu widzenia popyt na złoto ma tendencję do tego by rosnąć w czasach wysokiej inflacji, takich jak dzisiejsze, ponieważ jest ono stosunkowo prostym sposobem na to by się przed nią bronić. Podobnie byczym czynnikiem jest spadek zaufania do aktywów finansowych i instytucji finansowych, to również ma szczególne znaczenie w dzisiejszych czasach, kiedy w ciągu tego roku doszło do kilku bankructw banków w stosunkowo krótkiej odległości czasowej. Ogólnie rzecz biorąc zwiększeniu wartości inwestycyjnej złota sprzyjają najróżniejsze kryzysy i szeroko rozumiane trudne czasy. Złoto charakteryzuje się pewną mobilnością, skoncentrowaniem, pewnością posiadania z racji bycia czystą materią, co w warunkach niebezpieczeństwa zwiększonej niepewności, czy perspektyw pesymistycznych jest bardzo pożądane. Na cenę złota jako aktywa inwestycyjnego ma też wpływ jego zachowanie w innych obszarach. Jeśli mamy do czynienia ze zwiększonym popytem w jubilerstwie, przemyśle czy elektronice, to również pozwala to spekulować o wzrostach na nim jako na aktywie. Największymi kupcami złota są przeważnie banki centralne oraz duże banki komercyjne, ich zakupy również mogą być sugestią co do tego w jakim kierunku rynek złota pójdzie. Złoto, podobnie jak inne tego typu aktywa, posiada dedykowane jego zagadnieniu instytucje, stowarzyszenia, czy giełdy takie jak London Bullion Market Association (LBMA), Światowa Rada Złota, czy Comex, z których działalnością warto się zapoznać jeśli zamierzamy inwestować w złoto.
▪ Sposoby inwestowania w złoto
W złoto, poza kupnem fizycznego złota, można inwestować na różne sposoby, poprzez omawiane tu niedawno ETFy lub poprzez kontrakty terminowe. W przypadku kontraktów terminowych, tzw. papierowego złota jest na rynku o wiele więcej niż fizycznego, gdyż transakcje rozliczane są w walucie i nie dochodzi do faktycznej dostawy złota. Jest jednak inny popularny sposób pośredniego inwestowania w złoto. Jest nim kupno akcji spółek wydobywczych. Przyjmuje się, że spółki które zajmują się wydobyciem złota, będą zyskiwać w momencie, gdy samo złoto będzie zyskiwać na wartości. Jeśli więc nie chcemy z jakichś przyczyn kupować złota fizycznego (np. nie mamy kwoty potrzebnej do kupna 1 uncji), akcje spółek wydobywczych wydają się interesującą alternatywą.
▪ Partner odcinka
Aby umożliwić sobie inwestowanie w spółki wydobywcze lub korzystanie z konta D-account, wystarczy kliknąć link w opisie naszego filmu i założyć konto u brokera Freedom24. Oferuje on szeroki wybór akcji, ETFów, REITów, kontraktów futures i opcji, a także wygodną platformę i omawiane konto oszczędnościowe, które w obecnej sytuacji gospodarczej jest opcją wartą rozważenia.